Kategori: Türkiye

Türkiye’de şirket avına çıkan yabancılar rotayı Anadolu’daki KOBİ’lere çevirdi. İspanyol SAICA Eskişehir’de üretim yapan OMK Oluklu Mukavva’nın tamamını satın aldı. 70 yıllık geçmişi olan İspanyol şirket, Eskişehir’de üretim yapan OMK Oluklu Mukavva ve Kutu Ambalaj Sanayi’nin tamamını almak için görüşmelere başladı. Eskişehir’deki 50 bin metrekarelik alanda üretim yapan OMK, yıllık 19 bin tonluk üretim kapasitesine sahip. Geçen yılı 2.2 milyar euroluk ciro ile kapatan SAICA’nın İspanya’nın yanı sıra Portekiz, Fransa, İtalya ve İngiltere’de toplam 44 tesisi bulunuyor. Son dönemde Anadolu’da İspanyol şirketlerin yatırımları dikkat çekiyor. (Sabah, 04/02/2014)

Türk hukuk sistemine göre, gerçek kişilerin gelirleri Gelir Vergisi Kanunu’na tabidir. Nitekim 193 Sayılı bu Kanunun 1. maddesine göre; “Gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabidir. Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır”.
Türkiye’de gelir vergisi mükellefiyeti tam ve dar mükellefiyet olarak sınırlandırılmaktadır. Bu iki mükellefiyeti ayıran ölçüt “Türkiye’de yerleşmiş olma” durumudur. Yerleşme sayılmayan haller (GVK. M.5.1) belli ve geçici görevle Türkiye’ye gelen iş adamları ile ilim ve fen adamları, uzmanlar vesairedir. Bu kişiler 6 aydan fazla Türkiye’de kalsalar dahi “yerleşmiş” sayılmazlar. Aynı Kanunun 4. Maddesinde ise “yerleşme”yi Türkiye’de ikametgâhı olması veya bir takvim yılı içinde Türkiye’de devamlı surette 6 aydan fazla oturma olarak tanımlanmıştır.
İlgilisinin 6 aydan fazla Türkiye’de oturmuş olduğu açıktır. Ek olarak, ilgisi GVK 5.1 maddede sayılan nitelikte olmadığından, Türkiye’de yerleşik biri olarak vergilendirilmesi gerekir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. Maddesinin 6. Fıkrası, sporculara transfer ücreti veya sair adlarla yapılan ödemeleri ve sağlanan menfaatleri gelir olarak kabul etmiştir.
Bu halde sporcuların elde ettiği gelirler de vergilendirilmektedir.
Türk vergi sistemine göre, Türkiye’deki gelir vergisi dilimleri %15 ile %35 arasında değişmektedir.
Ancak, GVK sporcuların elde ettiği gelirlerin vergilendirilmesinde çeşitli istisnalar tanımış ve onları özel hükümlere tabi tutmuştur. Buna göre, lig usulüne tabi spor dallarında sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden aşağıdaki oranlarda gelir vergisi kesilecektir:
1. En üst ligdekiler için % 15,
2. En üst altı ligdekiler için % 10,
3. Diğer liglerdekiler için % 5

Sporcuların gelir vergisiyle ilgili olarak hali hazırda yürürlükte olan hüküm, Gelir Vergisi Kanunu’na 5766 Sayılı Kanun’un 8/ç maddesiyle eklenen Geçici 72. Maddedir. Anılan Kanun ve ilgili madde aşağıdaki gibidir:

Kanun No. 5766 Kabul Tarihi: 4/6/2008
MADDE 8 – 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 72 –

(1) 31/12/2017 tarihine kadar sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden aşağıdaki oranlarda gelir vergisi tevkifatı yapılır.

a. Lig usulüne tabi spor dallarında;
1. En üst ligdekiler için % 15,
2. En üst altı ligdekiler için % 10,
3. Diğer liglerdekiler için % 5,
a. Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden % 5.

(2) Bu ödemeler üzerinden 94 üncü madde kapsamında ayrıca tevkifat yapılmaz. Bu gelirler için yıllık beyanname verilmez, diğer gelirler dolayısıyla beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmez.

(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılmış olan ücret ve ücret sayılan ödemelerin vergilendirilmesinde 31/12/2007 tarihinde yürürlükte olan hükümler uygulanır.

(3) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

Yasadan da görüleceği üzere; Kanunun bu maddesi 2008 tarihinde yürürlüğe girmiş ve herhangi bir değişiklik yapılmadığı sürece sporcu ücretlerinin vergilendirilmesi 31/12/2017 tarihine kadar bu düzenleme kapsamında gerçekleştirilecektir.

Göğüş Hukuk Bürosu
M. Lale Bauer
Abogada